Siyasi iktidar. Korona Virüsten korunmak amacıyla bazı işyerlerinin kapanmasını, bazıların da belirlenen saatler arasında açık tutulmasını istemektedir.
Yanlış mıdır?
Elbette değildir. Ancak, iş yerleri kapanan esnaf, kapalı olduğu süre içinde ne ile ve nasıl geçinecek?
Eskilerin; “Yevmin cedit, yevmin rızık” dedikleri bir deyim vardır. Türkçesi; yeni gün, yeni rızıktır.
Sözünü ettiğimiz esnafın tamamına yakını, günlük kazanan ve günlük harcayandır. İktidar, bu esnafların bir zorunluluk karşısında, iş yerlerini kapatıyorsa, onların geçimlerini sağlayacak bir destek de sağlaması gerekir. Çünkü esnafların bir birikimi yoktur ki, kapalı oldukları sürece o birikimden harcasınlar.
Bu Korona Virüsün başladığı aylarda, sözünü etiğimiz esnaflar, üç ya da üç buçuk ay yine kapalı kalmışlardı. O üç buçuk aylık zaman içinde ne sıkıntılar çektiğini çoklarından dinledik. Çünkü bu süre içinde hiçbir devlet desteği görmediler. Şimdi, o tarihteki sıkıntıyı, belki de daha uzun süre yine çekecekler.
Ama nasıl?
Bunun nasılını çözmek de siyasi iktidara düşer.
Türkiye, zaten işsizleri günden güne çoğalan bir ülkedir. Bu işsizler ordusuna, ülke çapında işyerleri kapatılacak yeni işsizler eklenecek. Ülkemiz, yeni iş yerleri artacak, artan iş yerlerine yeni işsiz alacak bir konumda değil. Böyle olduğuna göre, iş yerleri kapatılacak olan yeni işyeri sahiplerinin iş bulup çalışma olasılıkları da yoktur.
Esnaf, iş yerini kendi iradesiyle kapatmış olsa, elbette iktidar ona iş bulmak zorunluğunu duymayabilir. Ama esnaf işyerini devlet zoruyla kapatacak. Onlara destek olmak gerekliliğin ötesinde zorunludur.
Batı ülkelerinde, büyüklü-küçüklü tüm ülkelerin vatandaşlarını kolladıklarını, onlara destek çıktıklarını biliyoruz. Sosyal devlet olmanın gereği de budur. Devletin bu günler için hazırlığı olması gerekirdi. O hazırlık yoksa, bu sorun da iktidarların omuzlarındadır.