Unutanlar için anımsatalım; para birimimiz 2005 yılında değişmişti. Bu iktidarın yaptığı en isabetli işlerden biri para biriminin değiştirilmesi, daha doğrusu paradan 6 sıfırın atılması, diğeri de, toplu taşım araçlarında ve kapalı mekânlarda sigara içilmesinin yasaklanmasıdır.
İkisi de büyük sıkıntı yaratıyordu.
Paramız pul olmuştu. 250 bin lira veriyordunuz, bir bardak çay içiyordunuz. Olacak iş mi?
Para birimimiz değişeli 15 yıl oldu. Ama insanların çoğunun ağzından, yine milyonlar, milyarlar düşmüyor.
Televizyon muhabirleri de, vatandaşa, para ile ilgili bir soru sorduğunda, vatandaşın verdiği milyonlu, milyarlı ifadeleri düzeltmiyorlar. Gerçi, muhabir kaç TL demek istediğini anlıyor ama önemli olan onun da uyarmasıdır.
Aradan 15 yıl gibi koskoca bir zaman geçmiş. Para biriminin değiştiği tarihten sonra doğan çocuklar bile milyonlu, milyarlı ifadeleri kullanıyor.
Neden?
Annesi, babası, ablası ya da ağabeyi bir lira yerine bir milyon lira, bin lira yerine bir milyar lira diyor da ondan.
Sen uyarmazsan, ben uyarmazsam, o uyarmazsa, bu yanlış ifadeleri kim düzeltecek?
Yer isimleri öyle olmadı mı?
Köy ve mahalle isimleri, 1960 yılından önce Demokrat Parti uzun yıllar üzerinde çalışmış. Rumca ve Ermenice olan köy isimlerini Türkçeye çevirmişti. Türkçeye çevirirken de yine aslına sadık kalarak, o köy halkının bildiği Türkçe bir yöre ismini köye isim olarak vermişti. Ancak, uygulamaya fırsat kalmadan 27 Mayıs İhtilalı oldu ve ihtilal sonrasında göreve gelenler, yeni köy isimlerini uygulamaya koydu.
Onun üzerinden de 60 yıl geçti, ama insanlar bu altmış yıllık zamana karşın; yine köylerin eski adlarını kullanmaya devam ediyorlar.
Bu ne sakat, anlayıştır, anlamak mümkün değil.
Bu konuda canlı bir örnek verelim.
Cumhurbaşkanı Celal Bayar, 1954 yılında Gümüşhane’ye gelmişti. Mevsim bahardı. Gümüşhane’ye varmadan yeşillikler içinde güzel bir görünüm arz eden bir köyün karşısından durmuş. Köylüler hemen yanına toplanmışlar. Bayar, içlerinden birine sormuş, “Bu köyün adı ne?” “Beşkilise” demişler. Bayar itiraz etmiş, “Beşkilise olur mu? Bu köyün adı Mescitli”
Köylüler ikinci gün köyün adının değişmesi için dilekçe vermiş ve köylerinin adını 1954 yılında Mescitli olarak değiştirmişlerdi.
Sözü, 2005 yılında değiştirdiğimiz para birimimizin bu günkü konumuyla değil de 6 sıfırlı haliyle konuşulmasından kimilerinin vazgeçmemesinden açtık, buralara kadar geldi.
Bu yanlışlık, kimi vatandaşlarımızın eskiden kopmak istemesinden mi kaynaklanıyor, yoksa yeni adapte olamamasından mı?
Besbelli ikisinin de payı var, başka nedenleri de var.
Ama ayıp oluyor artık günümüzde hala milyonları, milyarları konuşmak.
Para birimimizle de eski köy isimlerimiz konusunda da aklı başında olan herkes yanlış ifade edenleri uyarmalı.
Köy isimlerinde 60 yıl, para birimi değişeli ardan geçen 15 yıl az bir zaman mı?