Uzun yıllar önce, valilerimizden biri, göreve gelişinin 100. Gününde bir toplantı yaptı. Gümüşhane, bugün olduğu gibi, o günlerde de, pek çok alanda hizmete gereksinim duyan bir ildi. O tarihteki valimiz, Gümüşhane’nin kalkınmasını, gelişmesini sağlayacak konuları çok iyi saptamış ve çözüm önerilerini de sunmuştu. Toplantıya katılanların görüşlerini de sormuştu.
Sorunları saptayabilir, o sorunların nasıl yöntemlerle uygulamaya konabileceğini de gösterebilirsiniz. Ama o isabetli görüşleriniz fiiliyata dönüşmediği sürece bir işe yaramaz.
Ziya Paşa ne diyordu bu konuda:
“Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz.
Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde”
Gümüşhane’yi kısa zamanda tüm sorunları ve çözüm önerileriyle saptayan vali, çok kısa kaldı. O kısa zamanda sözünü ettiği sorunların bir kısmını hayata geçirdi. Eğer O’nu tedirgin etmeselerdi, diğer sorunları da çözebileceği yeteneğini göstermişti. Çünkü Gümüşhane’den daha büyük illere gitti ve iyi çalıştı.
Zaman içinde; kamuda görev alanları, siyasetçileri, iş insanlarını, bilgelik iddiasında bulunanları fal bakanları dinler gibi dinledik. Bir kısmında yalnız dinlediklerimizle kaldık. Dinlediklerimizi uygulayanlar olmadı mı?
Oldu ama çoğu olmadı. Bize hep Ziya Paşanın yukarıya aldığımız dizeleri anımsattılar.
İlimizin ve ülkemizin sorunlarını bilmek de önemli elbette.
İbadetler konusunu, ticari faaliyetler konusunu, etik değerler konusunu , ilim, irfan konularını iyi bilebilirsiniz. Bilmek de önemli. Ama bildiklerinizi uygulama alanına koymak çok daha önemlidir. Somut bir örnek vermek isterim bu konuda. 1956 ya da 57 yılıydı. İki köy arasında uzun süren bir yayla davası vardır. Köylerden birini Erzincan’dan gelen bir avukat (Adil Sağıroğlu) diğerini de kendi memleketinizden bir avukat savunuyordu.
Dikkatimizi çektiği için duruşmaları biz de izledik. Erzincan’dan gelen avukat fazla konuşmuyor, bazı ifadelerin tutanağa geçirilmesini talep ediyordu. Ülkemizden davaya katılan Avukat çok güzel konuşuyor, mahkeme heyetini ne kadar etkilediğini bilmem ama savunmalar dinleyicilerin dikkatini çekiyordu.
İlk duruşmadan ayrıldık. Dinleyiciler, Erzincan’dan gelen avukatın davayı kaybedeceği kanısına varmıştı.
Sonunda ne oldu?
Erzincan’dan gelen avukat v e savunduğu köy davayı kazandı.
Ziya Paşa’ya o zaman da hak vermiştik:
“Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz
Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde”