Ekim ayı “Meme Kanseri Farkındalık Ayı”

Dünya genelinde her yıl Ekim ayında düzenlenen “Meme Kanseri Farkındalık Ayı”, milyonlarca kadını etkileyen meme kanserine karşı farkındalık yaratmayı ve erken teşhisi teşvik etmeyi amaçlıyor. Dünya çapında 2,3 milyon kadını etkileyen bu hastalık, farkındalık çalışmaları sayesinde erken teşhis edilerek tedavi edilebiliyor.

İl Sağlık Müdürlüğü tarafından her yıl farkındalık ayı boyunca, meme kanseri taramaları ve önleyici sağlık hizmetlerine dikkat çekmek için çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Bu etkinliklerin en bilinen sembolü ise “Pembe Kurdele” teması. Pembe kurdele, meme kanseri ile mücadelede evrensel bir simge haline gelerek, hastalıkla ilgili bilinçlendirme çalışmalarının merkezinde yer alıyor.

Uzmanlar, kadınların düzenli kontroller ve mamografi taramaları ile erken teşhisin hayati önem taşıdığını vurgularken, dünya genelinde sağlık kuruluşları Ekim ayı boyunca ücretsiz tarama hizmetleri sunarak toplumun dikkatini meme kanserine çekmeyi amaçlıyor.

Gümüşhane İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yayınlanan bilgi notunda meme kanserine yönelik risk faktörleri, belirtiler ve tedavi sürecine ilişkin şu ifadeler yer aldı;

Meme kanserine neden olan risk faktörleri;

-Tütün ve tütün ürünleri kullanmak

-Hiç doğum yapmamış veya geç doğum yapmış olmak

– Hiç bebek emzirmemiş olmak

-Menopoz sonrası iki yıldan uzun süreyle hormon ilacı kullanmak (HRT)

-Hareketsiz bir yaşam sürmek

-Fazla kilolu ya da şişman olmak

-Alkol kullanmak

-Yoğun meme dokusuna sahip olmak

-Erken adet görmek ve geç menopoza girmek

-BRCA1, BRCA2 gibi belirli genlere sahip olmak

-Göğüs kafesi bölgesine radyoterapi almış olmak

Bunların yanında kişinin tek memesinde kanser olması ya da ailesinde, özellikle anne ve kız kardeş gibi birinci derece akrabalarında meme kanseri görülmesi de meme kanseri görülme olasılığını artırmaktadır.

Meme kanserinin kadınlarda görülme sıklığı erkeklerden 100 kat fazladır ve yaş ilerledikçe (40 yaş ve üzerinde) meme kanseri görülme riski ve sıklığı artmaktadır.

Buradan hareketle; sebze ve meyveden zengin, uygun koşullarda hazırlanmış gıdaların tüketimi ile sağlıklı beslenme alışkanlıklarının yerleştirilmesi, fiziksel aktivitenin artırılması, sağlıklı kiloda olma, tütün ve tütün ürünleri ile alkol kullanmamak meme kanseri riskini azaltabilmektedir. Emzirmenin meme kanserinden koruduğuna dair çok sayıda çalışma bulunduğu için tüm annelerin bebeklerini en az 2 yıl süreyle emzirmeleri önerilmektedir.

“Meme Kanserinin Belirtileri”

Meme kanserinin en sık rastlanan belirtisi; memede ağrısız, zamanla büyüyen bir yumrunun (kitlenin) ele gelmesi, hissedilmesidir. Ayrıca ele gelen kitle olsa da olmasa da aşağıdaki belirtiler de meme kanserinde görülebilmektedir:

-Memenin bir kısmında veya tümünde şişlik, memede şekil değişikliği

-Memede ya da meme ucunda ağrı

-Meme derisinde kaşıntı ve yanmayla belirgin yangısal durum (egzama, mayasıl)

-Memede portakal kabuğu görünümü

-Tek taraflı meme ucunda akıntı (özellikle kanlı akıntı)

-Meme ya da meme ucu derisinde kızarıklık, kabuklanma, kalınlaşma, çekilme, içe çöküntü

• Koltuk altında kitle (bazen memede kitle hissedilmeden önce, kanser koltuk altında veya köprücük kemiğinin etrafında şişme veya kitleye neden olabilir).

Bu belirtiler meme kanseri dışındaki durumlardan da kaynaklanabilme ile birlikte, yukarıda sayılan belirtilerden herhangi biri görüldüğünde, nedeninin bulunabilmesi için en yakın sağlık merkezlerine başvurulması gerekmektedir.

Ulusal Meme Kanseri Tarama Standartları:

-Kendi Kendine Meme Muayenesi: 20 yaştan itibaren ayda bir

-Klinik Meme Muayenesi: 20 yaştan itibaren 2 yılda bir, 40 yaştan itibaren yılda bir

-Mamografi: 40-69 yaş arası kadınlarda 2 yılda bir

Meme kanserine erken dönemde tanı konması, tedavide başarıya ulaşma ve sağkalım süresini artırmaktadır. Erken teşhiste en önemli faktör, kadınların bu konuda bilinçlenmesi ve taramalarını düzenli olarak yaptırılmalıdır.

“Tedavi süreci”

-Meme kanseri tek bir hastalık olmakla birlikte, her hastada farklı özellikler ve bulgular olabilmektedir. Bu nedenle tedaviler, kişiye özel belirlenmektedir. Tedavi kararında; hastalığın yeri, evresi, hastanın yaşı ve diğer sağlık sorunlarının var olup olmaması gibi birden çok faktör etkilidir. Tedavide cerrahi, ilaç tedavisi (kemoterapi) ve ışın tedavisi (radyoterapi) gibi seçenekler uygulanmaktadır.

-Hastalık erken teşhis edildiğinde, tedavi ile hayatta kalma olasılığı %90 gibi oldukça yüksek oranlara ulaşmaktadır.

-Kanser farkındalık ayı için aşağıdaki temalar belirlenmiş olup yapılacak faaliyetlerde bu temaların öne çıkarılmasının faydalı olacağı mütalaa edilmektedir.