Gümüşhane kent merkezinde yalnızca haftada bir kez kurulan yerel pazarda enflasyon verileri tezgahlara yansıdı. Yaz aylarına rağmen pazar esnafı durgun satışlardan şikayetçi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye 2023 yılında 64,77 olan gıda enflasyonu 2024 yılı itibariyle 68,50 olarak açıklandı. Aylık bazda ise 2,93 olan 2023 yılı aylık gıda enflasyonu 2024 yılı Mart ayından itibaren aylık artışı açıklanmazken o tarihten bu yana 3,16 bandına kadar yükseldi.
Geçtiğimiz günlerde ise Gümüşhane Çevre ve Tüketici Haklarını Koruma Derneği (TÜHAK) verilerine bakıldığında kentte market fiyatlarının geçtiğimiz yılın son çeyreğine kıyasla yüzde 3,24 arttığı gözlendi.
Kent merkezinde yalnızca haftada bir kez Salı günleri kurulan yerel pazarda enflasyon verileri tezgahlara yansıdı. Yaz aylarına rağmen pazar esnafı durgun satışlardan şikayetçi.
“Kelkit havzası Gümüşhane’nin meyve ve sebze ihtiyacı için değerlendirmeli”
‘Kelkit kentin meyve ve sebze ihtiyacına katkı sağlanması için değerlendirilmeli bunun için bir adım atılması gerekiyor’ vurgusunu yapan 16 yıldır esnaflık yapan Hasan Çakır, “İki yıldır pazar esnaflığı yapıyorum ama henüz üç aydır kendi tezgahımı açıyorum. Pazar işi artık boş. Diğerlerine göre en ucuz ürün sebze ve meyve ama asgari ücret ile doğru orantılı artmıyor fiyatları. 2021 yılında asgari ücret 3 bin 500 TL olduğu tarihlerde sattığımı fiyatlar ile şimdi 17 bin olduğu zamanki fiyatlarımız arasında asgari ücretin artışı kadar bir artış yok. Ama yine de insanlar tezgahlardaki fiyatlara pahalı diyor. 30 TL’ye sattığımın domatesi alış fiyatı 26 TL civarında. Bazen akşam pazarında 25 TL’ye zararına satıyoruz elimizde kalmasın diye ama yine de vatandaş pahalı diyor. Tarım politikasında uygulanan gidişat iyi değil. Sebze meyve ve benzeri tarım yapan üreticiler daha fazla desteklenmeli. Kelkit’te birçok tarım arazisi var. O bölgede tarım canlandırılsa merkezde de bir meyve sebze hali olsa domatesin fiyatı Gümüşhane’de 30 TL yerine 15 TL olur. Ucuza alan esnaf karını koysa bile yine piyasadan ucuza satış yapabilir. Bu şekilde hem vatandaş hem de üretici ile birlikte esnafta kazanır” ifadelerini kullandı.
“Bu sene en kötü sene ve bir sonraki sene bundan daha kötü olacak”
Gümüşhane pazarında süt ve süt ürünleri satışı yapan 22 yıllık pazar esnafı Cihan Cihangir, “Satışlarda çok randıman alamıyoruz piyasa bizim için durgun ilerliyor. Sadece şu an ekmek parasına çalışıyoruz. Kar marjımız artık düştü önceki senelere göre ticarette ve alışverişte hareketlilik düştü. Yüzde 20-30 kar marjına satıyoruz o da masraflarımızı anca karışılıyor. Bu sene en kötü sene ve bir sonraki sene bundan daha kötü olacak. Çünkü her sene piyasa giderek kötüleşiyor iyiye ilerlediği yok. Geçen sene 250-300 TL civarında olan orijinal köy tereyağı şu anda 400 ile 450 TL bandında satılıyor. İkinci sınıf fabrika tereyağı var o da 250- 300 TL civarında satılıyor. Giresun Şebinkarahisar yaprak tulum peyniri şu anda tam yağlısı 250 TL yarım yağlı ise 200 TL’ye satıyoruz. Bu gidişata yapılabilecek bir şey yok gibi duruyor. Devletimizden bir şey isteme lüksümüz de yok. Devlet bizden almasa biz devletimize her şeyi vermeye razıyız ama fazlasıyla kötü gidiyor halimiz” dedi.
“Senelik ortalama 100 kilo peynir alımı kaybımız, 40 bin TL’ de kar kaybımız var”
‘Böyle giderse bir noktadan sonra pazarcılığı bırakmak zorunda kalacağız’ diyerek esnafın umutsuzluğunu gözler önüne seren pazar esnafı Cihangir, “Geçen sene satış yapmak için 15 bin TL’ye doldurduğumuz dolap şimdi 50 bin TL’ye dolduruyoruz. Kuymak peynirine bu yıl zam yapmadık geçen sezonun fiyatına satıyoruz. Kar marjımız düştüğü için zam yapamıyoruz en azından sürümden kazanalım diye eski fiyattan satmaya çalışıyoruz. Bizim toptan alışımız da düştü. İki sene 300 kilo peynir alıyorken bu yıl 150 kilo peynir alıyoruz. Geçen sene 200 ile 250 kiloya yakın peynir alıyorduk 10 bin TL civarında bir fiyatlandırması oluyordu. Bu yıl 100- 150 kilodan fazla alamadık. Senelik ortalama 100 kilo peynir alımı kaybımız 40 bin TL’ de kar kaybımız var. Artık sadece ekmek parasına çalışıyoruz” ifadelerine yer verdi.
Haber: Zeynep KAYA
