Seçimlerin sona ermesinin üzerine şimdi de gözler Erdoğan’ın seçim vaatleri arasında yer alan “Geçici Koruma Yönetmeliği” hakkında verdiği vaatlere çevrildi.
Seçimlerin sona ermesinin üzerinden yaklaşık iki hafta geçti. Şimdi ise gözler 3. kez Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim vaatleri arasında yer alan yabancılara yönelik “Geçici Koruma Statüsünün” kaldırılması hakkında verdiği vaatlere çevrildi.
Batıdan ülkemize gelenler mülteci haklarından yararlanabiliyor. Türkiye’ye doğudan ve Afrika ülkelerinden gelenlerin hukuki statüsü ise sığınmacı olarak tanımlanıyor.
Göçmen tanımı ise karşılıklı anlaşma ya da çeşitli nedenlerle ülkemize göç eden soydaşları tanımlıyor.
Geçtiğimiz yıl Suriye’den iç savaş nedeniyle ülkemize gelenler için özel bir yasa çıkarıldı ve bu kişilere koruma altındaki sığınmacı statüsü tanındı. Buna göre koruma kanunu statüsünde bulunan yabancılar Türkiye’de sağlık ve eğitim gibi pek çok haktan ücretsiz yararlanabiliyor.
“Geçici Koruma Statüsü nedir?”
Geçici Koruma Yönetmeliğinde yer alan tanıma göre, ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel olarak veya bu kitlesel akın döneminde bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen ve uluslararası koruma talebi bireysel olarak değerlendirmeye alınmayan yabancılara sağlanan korumaya denilmektedir.
“Göç İdaresi verilerine göre 19 Nisan 2023 tarihi itibariyle kayıtlı Suriyelilerin sayısı 3 milyon 411 bin”
Son birkaç yılda Suriyelilere ülkemize kaçak giren Afganlar ve Pakistanlılar da eklendi. Bir de Afrika ülkelerinden gelenler var.Türkiye, Avrupa ülkelerine geçmek için transit ülke olarak görülse de gelen yabancıların büyük çoğunluğu kalıcılaştı ve doğum oranları hızla yükseliyor.
Yeni kabinede yer alan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın, geçici korumanın sona erdirilmesi için Cumhurbaşkanlığı’na teklifte bulunduğu takdirde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile geçici korumayı sonlandırarak geçici korunan başta Suriyeliler olmak üzere, Afganlıların, Iraklıların, Pakistanlıların ve diğerlerinin ülkelerine gönderilmesine karar verebiliyor. Bu yetki, Geçici Koruma Yönetmeliğinin 11. maddesi ile Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a verilmiştir.
“Toplam Kayıtlı Yabancı Uyruklu Sayısı ne kadar?
“Mülteciler.org” adresinde yer alan 19 Nisan 2023 tarihindeki Göç İdaresi verilerine göre; Türkiye’de yaşayan kayıtlı Suriyeli sığınmacı sayısı 3 milyon 411 bin 29 kişi olarak belirtiliyor.
Buna 1 milyon 792 bin diğer kayıtlı yabancıları eklediğinizde sayı 5 milyon 203 bine çıkıyor.
Ülke nüfusu ise 85 milyon 279 bin. Yani nüfusun yüzde 6,10’u kadar yabancı yaşıyor. Üstelik bu sayıya kayıt dışı olanlar ile, kurs, eğitim, iş gibi çeşitli nedenlerle 3 aylık oturum alanlar dahil değil. Tüm bunlar göz önüne alındığında ise kayıtdışı olan ve diğer hususlar da dahil edildiğinde gayri resmi verilere göre bu sayının 13 milyonu aştığı iddia ediliyor.
“Doğum oranı 4 katı fazla”
TÜİK 2023 verilerine göre; Türkiye’nin yaş ortalaması 33.1 iken, kayıtlı Suriyelilerin yaş ortalaması ise 22.6 olarak açıklandı.
Suriyeli kadınların doğurganlık hızı 5.3’e olarak belirtilirken, Türk kadınlarının doğurganlık oranı ise 1.3. olarak yer alıyor ve ülke geneline göre rakamlara bakıldığında Gümüşhane’de doğum oranı çok daha düşük.
2023 verilerine göre Gümüşhane’nin doğum oranı 1,30 olmuştur. böylelikle ülke genelinde Gümüşhane toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu 9.şehir olarak yer alıyor. Gümüşhane’de bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade eden kaba doğum hızı da bir önceki yıla göre yüzde 5 oranında düşerek binde 9,5 olarak gerçekleşti. Kaba doğum hızı ülke geneline bakıldığında 2001 yılında binde 20,3 iken 2022 yılında binde 12,2 oldu. Diğer bir ifade ile 2001 yılında bin nüfus başına 20,3 doğum düşerken, 2022 yılında 12,2 doğum düştü.
Tüm bu veriler ışığında yabancı ve sığınmacılara yönelik Geçici Koruma Yönetmeliği sonra erdirilmez ise şuan ortalama 5 çocuklu olan yabancı ailelerin sayısı 20 yıl sonra korkunç boyutlara ulaşması kaçınılmaz olacaktır.
Haber: Zeynep KAYA